အနာမျိုး (၉၆) ပါးသော ရောဂါ


၁။ မျက်စိ အနာ။
၂။ နှာခေါင်း အတွင်းနာ။
၃။ နှာခေါင်းအနာ - ထိပ်ကပ်နှာရည်ယိုအနာ။
၄။ လျှာ အနာ။
၅။ ကိုယ်အနာ - လက်သေသော အနာ၊ ခြေသေသောအနာ၊ ကိုယ်တခြမ်းသေသော အနာ၊ ထုံနာ၊ ကျင်နာ၊ ဖက်သကပ် အနာ၊ ဖက်သချာ အနာ၊ ဘိန်းပြဲ ကိုယ်ရောင်အနာ၊ သွေးသာခ လေသာခအနာ၊ အရေကွဲ ပတ်သော အနာ၊ ပါဒရက် ခြေပူနာ၊ ခြေအေးနာ၊ ဤ အနာတို့ကို ကာယရောဂါပုဒ်၌ သွင်း၍ တပါးတည်းသာ ရေတွက်ရာ၏။
၆။ ဦးခေါင်းအနာ။
၇။ နားရွက် အနာ။
၈။ ခံတွင်း အနာ။
၉။ သွားအနာ။
၁၀။ ချောင်းဆိုး အနာ။
၁၁။ ရှူနာ ပန်းနာ။
၁၂။ နှာခေါင်း ဖွတ်သိုအနာ။
၁၃။ ဍာဟော - ဟူသော ပုဒ်၏အရ၌ ကိုယ်လုံးပူသော အနာ၊ ရင်ပူရင်ကြပ် ရင်ပြည့်အနာ။
၁၄။ အပူဝင် အနာဟူ၍ (၂) ပါးယူအပ်၏။
၁၅။ ဇရော - ဟူသော ပုဒ်၏အရ၌ ပြတက်ဖျား အနာ။
၁၆။ ဒွေးဝန်းဖျား အနာ။
၁၇။ အဘိညာဏ်ဖျား အနာ။
၁၈။ မန်းဖျား အနာ။
၁၉။ ငန်းဖျား အနာ
၂၀။ သန္နိပါတ်ဖျား အနာ ဟူ၍ (၆) ပါးယူအပ်၏။
၂၁။ ဝမ်း၌ လေထိုးကျင်သော အနာ။
(တနည်း) အသည်းကြီး၊ အဆုတ်ကြီး၊ သရက်ရွက်ကြီး၊ အသည်းလန်၊ အဆုတ်လန်၊ သရက်ရွက်လန် ကာလနာ။
၂၂။ တမှိုင်မှိုင် တဝေတဝေ၊ မိန်းမောသော အနာ။
၂၃။ ပက္ခန္ဒိက ဟူသောပုဒ်အရ ဝမ်းသွေးသွန်သော အနာ။
၂၄။ ဝမ်းသွေးစစ် ပိတ်ကိုက်သော အနာဟူ၍ (၂) ပါး ယူရ၏။
၂၅။ သူလာဟူသော ပုဒ်အရ မျက်စိတံကျင် အနာ။
၂၆။ နား တံကျင်အနာ။
၂၇။ နှာခေါင်းတံကျင် အနာ။
၂၈။ သွား တံကျင် အနာ။
၂၉။ ဦးခေါင်း တံကျင် အနာ။
၃၀။ လည်ဂုတ် တံကျင် အနာ။
၃၁။ လက်ဖြန်ရိုး တံကျင် အနာ။
၃၂။ ကျောဆစ်ရိုး တံကျင် အနာ။
၃၃။ ခါး တံကျင် အနာ။
၃၄။ ရင် တံကျင် အနာ။
၃၅။ နံဘေး နံဒေါင် တံကျင် အနာ။
၃၆။ ဆီးစပ်ပေါင်ချန် တံကျင် အနာ။
၃၇။ ပုဆစ် တံကျင် အနာ။
၃၈။ မြင်းခေါင်း တံကျင် အနာ။
၃၉။ လက်မောင်း တံကျင် အနာ။
၄၀။ ဖဝါး တံကျင်အနာဟူ၍ ၁၆-ပါး ယူအပ်၏။
၄၁။ အပ်ဖြင့် ထိုးဆွသကဲ့သို့ ကိုက်ခဲသော အနာ။
၄၂။ ကုဋ္ဌံ ဟူသောပုဒ်အရ နူနီအနာ။
၄၃။ နူနက် အနာ။
၄၄။ နူဖြူ အနာ။
၄၅။ သမင်ယက် အနာဟူ၍ ၄ -ပါးယူအပ်၏။
၄၆။ နွားနို့ကဲ့သို့ အထွတ်အထွတ် ပေါက်သောအနာ။
၄၇။ ကိလာသောဟူသောပုဒ်အရ ပဒုမ္မာကြာရွက်ကဲ့သို့ အကွက်နာ။
၄၈။ တင်းတိတ် အနာ။
၄၉။ ညှင်းအနာ ဟူ၍ ၃ - ပါးယူ အပ်၏။
၅၀။ သောသောဟူသော ပုဒ်အရ ဆေးကု၍ မလွတ်နိုင်သော ဇာတိဖြစ်သော ကုတ်ဟီးအနာ။
၅၁။ သာနာယုတ် အနာ ဟူ၍ ၂- ပါး ယူအပ်၏။
၅၂။ အပမာရော ဟူသော ပုဒ်အရ သည်းခြေ ပျက်၍ ရူးသော အနာ။
၅၃။ ဘီလူးဖမ်း၍ ရူးသော အနာ။
၅၄။ နတ်ဖမ်း၍ ရူးသော အနာ။
၅၅။ ဝက်ရူး အနာ။
၅၆။ ကြက်ရူး အနာ။
၅၇။ မိဘ၊ ဆွေမျိုး၊ သားသမီး၊ လင်မယား ဥစ္စာပျက် သောကအားကြီး၍ ရူးသော အနာ။
၅၈။ ပွေးအနာ။ 
၅၉။ ယားနာကြီး အနာ။
၆၀။ ဝဲကြီး အနာ။
၆၁။ နခသာဟူသော ပုဒ်အရ လက်သည်းခြေသည်း ခြစ်မိ၍ဖြစ်သောအနာ။
၆၂။ ခြေသည်း လက်သည်း ပုပ်သောအနာဟူ၍ ၂-ပါးယူ၏။
၆၃။ ဝိတစ္ဆိကာ ဟူသော ပုဒ်အရ မီးလောင်မာကဲ့သို့ အဖူးအဖူး ပေါက်သောအနာ။
၆၄။ အနာမီး အနာလျှံ။
၆၅။ တိမ်တက် အနာဟူ၍ ၃-ပါး ယူအပ်၏။
၆၆။ လောဟိတံဟူသော ပုဒ်အရ သွေးဒူလာသရော အနာ။
၆၇။ နှာခေါင်းမှ သွေးယိုသော အနာဟူ၍ ၂-ပါး ယူအပ်၏
၆၈။ သည်းခြေဖျား အနာ။
၆၉။ မဓုမေဟော ပုဒ်အရ သွေးဒူလာသရော အနာ။
၇၀။ လေဒူလာသရော အနာ။
၇၁။ ယောက်ျားကိုယ် အခါခပ်သိမ်း ခိုင်မာ၍ နေသော ပတ္တဒူလာသရော အနာ။
၇၂။ သုက်ပြေးဒူလာသရော အနာ။
၇၃။ မုတ်သဒူလာသရော အနာ။
၇၄။ ပိတ္တဒူလာသရော အနာ။
၇၅။ ဗရင်ဂျီဒူလာသရော အနာ။
၇၆။ ဘင်ထွက် ဒူလာသရာ အနာ ဟူ၍ ၈-ပါးယူအပ်၏။
၇၇။ အံသာ ဟူသောပုဒ်အရ အဖူးအဖူးအပေါက်သော ကျောက် အနာ။
၇၈။ ဝက်သက် အနာ။
၇၉။ ပဲသီတာ အနာဟူ၍ ၃-ပါး ယူအပ်၏။
၈၀။ ပီဠကာဟူသော ပုဒ်အရ ဆတ်ဆံရှိသော ထွတ်မြင်း အနာ။
၈၁။ ဝက်ခြံ အနာဟူ၍ ၂-ပါး ယူအပ်၏။
၈၂။ ဘဂဏ္ဍလာဟူသော ပုဒ်အရ သွေးမြင်းသရိုက် အနာ။
၈၃။ လေမြင်းသရိုက် အနာ။
၈၄။ သည်းခြေမြင်းသရိုက် အနာ။
၈၅။ သလိပ်မြင်းသရိုက် အနာ။
၈၆။ မျက်စိမြင်းသရိုက် အနာ။ 
၈၇။ နားမြင်းသရိုက် အနာ။
၈၈။ နှားခေါင်းမြင်းသရိုက် အနာ။
၈၉။ ရေစည်းကမ်းပြိုဟု ဆိုအပ်သော  သွားမြင်းသရိုက် အနာ။
၉၀။ ကျင်ငယ်ကြောင်း မြင်းသရိုက်အနာ ဟူ၍ ၉-ပါး ယူအပ်၏။
(သည်းခြေကြောင့်ဖြစ်သော အနာ၊ သလိပ်ကြောင့်ဖြစ်သော အနာ၊ လေကြောင့်ဖြစ်သောအနာ၊ သန္နိပါတ် ဖြစ်သော အနာ၊ သီတ-ဥဏှ ဥတုကြောင့် ဖောက်ပြန်၍ ဖြစ်သော အနာ၊ မလျောက်ပတ်သော ဘောဇဉ်ကြောင့် ဖြစ်သော အနာ၊ ဤ (၆) ပါးသော အနာတို့က အသီးအခြား မရေတွက်ရပြီ၊ ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော အနာ၊ ဆိုလတံ့သောအနာတို့၌ လျော်စွာ သွင်း၍ ရေတွက်အပ်ကုန်၏။
၉၁။ ဩပက္ကမိကာ အာဗာဓာ - ဟူသော ပုဒ်အရ စုန်းဖမ်း၊ နတ်ဖမ်း၊ ဘီလူးဖမ်း၊ ဖုတ်ဖမ်း၊ မြေဖမ်း၊ မြေဘီလူးဖမ်း၊ အင်းထား၊ အိုင်ထား၊ ဆေးဝါးမန္တရား၊ ယတြာယာယီ၊ ကျား၊ သစ်၊ ဆင်၊ မြင်း၊ မြွေ၊ ကင်း၊ သန်း၊ ရန်သူအစရှိသော ဤအလုံးစုံသော သတ္တဝါတို့၏ လုံ့လပယောဂဖြစ်သော အနာတို့ကို ယူအပ်ကုန်၏။

( ကံကြောင့်ဖြစ်သော အနာတို့ကိုလည်း အသီးအခြား အရေတွက်ရပြီ၊ ဆိုအပ်ခဲ့ပြီးသော အနာတို့၌ လျော်စွာသွင်း၍ ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ကံကြောင့်ဖြစ်သော အနာမှာ ဆေးမရှိ ဆေးကု၍မပျောက်။)

၉၂။ အချမ်းနှိပ်စက်သော အနာ၊ အပူနှိပ်စက်သော အနာ။
၉၃။ ထမင်းငတ်သော အနာ၊ ရေငတ်သော အနာ။
၉၄။ ကျင်ကြီးနှိပ်စက်သော အနာ။
၉၆။ ကျင်ငယ်နှိပ်စက်သော အနာ၊ ကျင်ငယ်အောင့်၍မသွားသောအနာ။

သွင်းယူပုံ။ ။ အော့နာဝမ်းကျနာ၊ ကြို့ ကြီးထိုးနာ တို့သည်လေငန်းအနာပင်ဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့် ငန်းအနာမျိုးတို့၌ သွင်း၍ရေတွက်ကုန်၏။  တောင်အူနာဟုခေါ်သော အနာကိုလည်း ခွေးဗရင်ဂျီအနာဟူ၍ ဆေးဆရာကြီးတို့ ဆိုကုန်၏။ ထို့ကြောင့် ဒူလာ သရောအနမျိုး၌ သွင်း၍ရေတွက်ကုန်၏၊ ပဋိသန္ဓေဆံသောအနာကို လေနာမျိုး၌သွင်း၍ ရေတွက်အပ်၏၊ မီးယပ်အနာကို သွေးနာ၊ လေနာ၌ သွင်း၍ ရေတွက်အပ်၏။သက်တန့်အနာကို တံကျင် အနာ မျိုး၌သွင်း၍ ရေတွက်အပ်၏။ အသမာအနာ၊ ဆင်ခူ ၊လယ်ဖြတ်အနာ၊ ဆုံဆို့အနာ၊ ဝက်ခြံစွယ်ဖြူ အနာ၊ ယုန်အမာ အနာ၊ ဦးခေါင်း၌ခူအနာ၊ နှင်းခူကြီးအနာ၊ အနာ့ပဆုပ်၊ သွေးစုအနာ၊ အသားပွတ် အနာ၊ အရေကွဲပတ်သော အနာ ဤသို့အစရှိသော အနာတို့ကို သွေး၊ လေ၊ သည်းခြေ၊ သလိပ်တို့ကြောင့် ဖြစ်သော အနာမျိုး၌ သွင်း၍ ရေတွက်အပ်ကုန်၏၊ ပါးရွဲ့သောအနာ၊ နှုတ်ခမ်းရွဲ့သောအနာ၊ မျက်စိပြဲသောအနာ၊ ဆွံ့သောအနာ ဤအနာတို့ကို လေသာခအနာ၌ သွင်း၍ ရေတွက်အပ်ကုန်၏။ (အင်္ဂုတ္တိုရ်-ဂိရိမာနန္ဒသုတ်။)
(စလင်းဆရာတော် ပရိတ်ကြီးနိဿယမှ ဖြစ်သည်။)