ဂုဏ် (၁၀) ပါး ( အလင်္ကာ )


၁။ ပသာဒဂုဏ် = စကားအစပ်နီး၍ သိလွယ်သော အနက်အဓိပ္ပာယ်ရှိသဖြင့် ကြည်ညိုဖွယ်ရှိသောဂုဏ်။
၂။ ဩဇာဂုဏ် = ( က ) ဝိဘတ် အဆုံးမထင်ခြင်း၊ ( ခ ) အကျယ်ကို အကျဉ်း၊ ( ဂ ) အကျဉ်းကို အကျယ် ရေးစပ်သောဂုဏ်။
၃။ မဓုရတာဂုဏ် = ( က ) အသံတူပုဒ်ခြင်းနီးသော ပဒါသတ္တိ၊ ( ခ ) အက္ခရာတူ အထပ်ထပ်ဆိုသော အနုပ္ပာယအားဖြင့် နား၏တန်ဆာ ချိုသာနာဖွယ်ရှိသောဂုဏ်။
၄။ သမတာဂုဏ် = ( က ) လျော့သောအသံဖြင့် ရွတ်ဖတ်ရသော က ဂ င စ ဇ ည ဋ ဍ ဏ တ ဒ န ပ ဗ မ ယ ရ လ ဝ သ ဟ ဠ အ ဟူသော သိထိလ အက္ခရာ ၂၃ လုံးတို့နှင့် အမျှရော၍ စီကုံးခြင်း။
၅။ သုခုမာလတာဂုဏ် = သိထိလအက္ခရာများ၍ ဓနိတအက္ခရာ နည်းသဖြင့် ရွတ်ဆိုဖို့ရာ လွယ်ကူလျက် ယဉ်ကျေးသော အစပ်အဟပ်များ။
၆။ သိလေသဂုဏ် = ဓနိတအက္ခရာမျိုးကို မကင်းစင်စေဘဲ ချောမောပြေပြစ်သော ပုဒ်ချင်းနီးကပ်၍ ပမာပမည်း ဟပ်လျက်စပ်ခြင်း။
၇။ ဥဒါရတာဂုဏ် = ( က ) လွန်ကဲသောဂုဏ်ထက် အထူးလွန်ကဲသောဂုဏ်ကိုပြခြင်း၊ ( ခ ) ချီးမွမ်းအပ်သောဂုဏ်တို့ဖြင့် ဝမ်းမြောက်ဖွယ်ရာပြခြင်း။
၈။ ကန္တိဂုဏ် = ကြီးကျယ်သော စကားဖြစ်သော်လည်း အပြောကြီးသည်ဟု ဆိုဖွယ်ရာမရှိဘဲ နှစ်သက်ဖွယ်ရာစီကုံးခြင်း။
၉။ အတ္ထဗျတ္တိဂုဏ် = ( က ) တခြားသဒ္ဒါ၊ ( ခ ) တခြားအနက်ကိုမဆောင်ရဘဲ အနက်အဓိပ္ပာယ်မျိုးပါရှိအောင်စပ်ခြင်း။
၁၀။ သမာဓိဂုဏ် = လောကီထုံးစံအတိုင်း တိုက်ရိုက်မုချမဟုတ်ဘဲ တင်စားသော ဥပစာ စကားဖြင့် ရေးသားစီကုံးခြင်း။